De gezamenlijke uitdaging binnen de energietransitie om meer natuurlijke energie op te wekken heeft volop de aandacht. Het werkveld energie van de Samenwerking Midden-Limburg houdt de ontwikkelingen nauw in de gaten voor de eigen regio.
In het programma Opwek van Energie op Rijksvastgoed (OER) wordt door de Rijksoverheid verkend waar er kansen zijn voor het opwekken van energie op grond in eigendom van de Rijksoverheid. Denk hierbij aan bijvoorbeeld; sluizen, kanalen en ruimtes langs de snelwegen. Het programma voert verkenningen uit naar de daadwerkelijke potentie van energie opwek op Rijksgronden en treft indien wenselijk voorbereidingen voor de realisatie van energieprojecten door ontwikkelaars. Het programma OER is een samenwerking tussen Rijkswaterstaat, de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland en het Rijksvastgoedbedrijf, in opdracht van het Ministerie van Economische Zaken en Klimaat.
Onder het programma Hernieuwbare energie op rijksgrond werkt het Rijk samen met regio’s aan het in beeld brengen van de mogelijkheden voor de opwek van energie op Rijksvastgoed. Hierbij gaat het om gronden, gebouwen en wateren van Rijkswaterstaat, Rijksvastgoedbedrijf, Staatsbosbeheer, ProRail en Defensie. Gemeenten hebben, in RES verband, zelf aan mogen geven welke locaties ze geschikt achten voor de uitvoeren van het onderzoek.
Het Rijk wil met dit programma bijdragen aan de opgave uit de energietransitie in de regio’s. Ze kijken daarbij nadrukkelijk naar hun locaties die vaak geschikt zijn voor opwek vanwege beperkte landschappelijke waarde.
Startnotitie Provinciaal Meerjarig Infrastructuurprogramma Energie en Klimaat (PMIEK)
Ons energiesysteem verandert. Steeds vaker wordt ook duidelijk dat we het huidige systeem niet zonder meer kunnen vertrouwen op de levering van energie. We zijn dus op zoek naar een nieuwe en passende energiemix voor Limburg. Waarin vraag en aanbod én de aansluiting op energie elkaar optimaal vinden.
Dit vergt, overzicht, inzicht, samenwerking en regie. De Provincie pakt een faciliterende en regisserende rol hierin op, middels het Provinciaal MIEK Limburg (PMIEK Limburg). Het resultaat van het PMIEK Limburg is een optimalere manier van het programmameren van energie- infrastructuur voor nu en in de toekomst. Wat de provincie daarvoor nodig heeft is met name draagvlak en medewerking, in woorden en in mankracht, van netbeheerders, RES-regio’s, projectontwikkelaars, gemeenten, industrie en bedrijven, en het Rijk.
Het PMIEK Limburg doet dit door een aantal stappen in gang te zetten. Allereerst door het creëren van overzicht op alle plannen die impact hebben op het energiesysteem. Hiernaast door het verkrijgen van inzicht in benodigde energie infrastructuur en ruimtelijke inpassing. In deze fase vraagt de provincie dan ook aan de RES NML (Regionale Energie Strategie Noord- en Midden-Limburg) om de opwek projecten in beeld te brengen. Een opgave waarbinnen het werkveld Energie van SML zijn rol kan nemen. Op basis van de input kan vervolgens gewerkt worden aan een energievisie met de betrokken partners, welke als rode draad dient in de ontwikkelingen van de komende tijd. Op basis van de visie zullen de betrokken partijen zich inspannen om netuitbreiding zo veel als mogelijk te versnellen, en waar mogelijk alternatieve oplossingen die ervoor zorgen dat we efficiënter met het net om kunnen gaan te stimuleren. In een volgende fase van PMIEK zal er gekeken worden naar het opstellen van een gezamenlijk afwegingskader, een werkwijze om dit afwegingskader toe te passen, en zal er uiteindelijk een prioriteringslijst van netuitbreidingen (mogelijk op termijn ook aansluitingen) worden opgesteld, vanuit het PMIEK zal deze lijst worden aangeboden aan de netbeheerders die vervolgens aan de slag gaan met hun investeringsplannen. De overkoepelende rode draad in dit proces is het voeren van regulier overleg en tijdige besluitvorming ten behoeve van het organiseren en aanleg en verzwaring van energie infrastructuur en het inpassen van de juiste alternatieve oplossingen.
Heldere bestuurlijke keuzes
Het uitgangspunt van het PMIEK Limburg is een methode voor het maken van transparante, heldere bestuurlijke keuzes over de ontwikkeling van een toekomstbestendig energiesysteem. De keuzes gaan enerzijds over de planning en prioritering van energie-infrastructuur en geven anderzijds ook richting aan de besluitvorming over de ontwikkelingen in de vraag (industrie, mobiliteit, wonen etc.) en aanbod (opwek) van energie. Het programmeren richt zich op alle energievormen (elektriciteit, waterstof, warmte etc.)
Vanwege de grote schaarste op het elektriciteitsnetwerk ligt voor de korte termijn de focus wel op elektriciteit. Gemeenten zijn via de RES gevraagd om een regionale projectenlijst op te stellen. Deze lijst met ‘ambitieprojecten’ van de gemeenten is geheim en zal gebruikt worden voor het PMIEK en de investeringsplannen van de netbeheerders.
